Statencommissie Milieu en Mobiliteit 25 november 2020 11:30:00

Kijk of luister mee

Agenda

• 1

  Opening en algemeen

  notitie Bijlage normaal
  vergroten verkleinen
• 1.1

  Opening

  notitie Bijlage normaal
  vergroten verkleinen
• 1.2

  Vaststellen agenda

  notitie Bijlage normaal
  vergroten verkleinen
• 1.3

  Mededelingen

  notitie Bijlage normaal
  vergroten verkleinen
• 1.4

  Rondvraag

  notitie Bijlage normaal

  VVD:

  Met betrekking tot de uitbreiding van P+R Breukelen bereiken ons via de media geluiden dat er verschillende (digitale) meetings hebben plaatsgevonden met bewoners van het zgn. Rode Dorp in Breukelen. Naar aanleiding daarvan de volgende vragen:

   

  -Klopt het dat er verschillende keren vanuit de provincie met deze bewoners is gesproken? En zo ja:

  -Wat is er concreet met hen besproken?

  -Wat was de reactie van deze bewoners hierop?

  -Hoe zien de vervolgstappen in dit traject en de vervolgcommunicatie met deze bewoners eruit?

  vergroten verkleinen
• 2

  Ter bespreking (opgewaardeerd 28 oktober 2020)

  notitie Bijlage normaal
  vergroten verkleinen
• 2.1

  SB tijdspad toekomstbeeld OV (2020MM136)

  Ter bespreking

  notitie Bijlage normaal

  SP: Op pag. 2 alinea3: Onze bestuurlijke inzet en verder, “positie Amersfoort in het landelijke spoornet in relatie tot Amsterdam. Als dat het idee is, waarom moet dan de intercity Amersfoort-Amsterdam weg? Graag uitleg. Wat vinden de andere fracties daarvan? Hoe gaat de gedeputeerde de Utrechtse belangen verdedigen? We hebben een digitale folder ontvangen over een spoorlijn Almere-Utrecht-Breda. Gaat het college hier nog iets mee doen bij de Rijksoverheid bijvoorbeeld?   PvdA: In de brief wordt gesproken over een versteviging van de positie van Amersfoort in het landelijke spoornetwerk. Onlangs werd echter bekend dat het Rijk van plan is de rechtstreekse verbinding tussen Amsterdam en Amersfoort in 2029 te schrappen. Dit lijkt ons zeer kwalijk, niet alleen voor de positie van Amersfoort, maar voor de provincie als geheel.   We hebben de brief gezien die u daarover aan het Rijk heeft gestuurd. Heeft u daarop al een reactie ontvangen? Hoe ‘spoort’ dit met de doelstellingen van Uned om Utrecht CS zoveel mogelijk te ontlasten? Wat gaat u aan lobby-activiteiten ondernemen om te zorgen dat u wel aan tafel zit bij de juiste overleggen en deze beslissing wordt teruggedraaid?  

  PvdA: In de brief wordt gesproken over een versteviging van de positie van Amersfoort in het landelijke spoornetwerk. Onlangs werd echter bekend dat het Rijk van plan is de rechtstreekse verbinding tussen Amsterdam en Amersfoort in 2029 te schrappen. Dit lijkt ons zeer kwalijk, niet alleen voor de positie van Amersfoort, maar voor de provincie als geheel.   We hebben de brief gezien die u daarover aan het Rijk heeft gestuurd. Heeft u daarop al een reactie ontvangen? Hoe ‘spoort’ dit met de doelstellingen van Uned om Utrecht CS zoveel mogelijk te ontlasten? Wat gaat u aan lobby-activiteiten ondernemen om te zorgen dat u wel aan tafel zit bij de juiste overleggen en deze beslissing wordt teruggedraaid?  

  Antwoord:

  Onze inzet in het landelijk traject van Toekomstbeeld OV is inderdaad dat we de positie van Amersfoort in het landelijk spoornet willen verstevigen. Ook de verbinding naar Amsterdam.

   

  Op een andere tafel dan TBOV heeft de staatsecretaris met de Metropool Regio Amsterdam (MRA) een besluit genomen over een bijstelling in het nog lopende Programma Hoogfrequent Spoor (PHS, voorloper van TBOV). Een programma dat moest voorzien in de infrastructuur om op de lijn Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad naar hogere treinfrequenties te komen in 2028/2030 (OV SAAL genoemd). IenW en MRA hebben recent besloten om van deze investering af te zien. Dit besluit is door de staatsecretaris genomen in afronding van PHS, vooruitlopend op besluitvorming rond TBOV op 4 november. IenW stelt dus eigenlijk dat de infra-investering niet nodig is, met oog op de ontwikkelingen in de toekomst. Deze mogelijke ontwikkelingen zijn echter nog niet met elkaar vastgesteld in TBOV. Bovendien gaat dit dienstregelingsmodel er vanuit dat er vanaf 2029 4 Intercity’s per uur tussen Amersfoort Centraal en Amsterdam Zuid rijden. Waarbij Amsterdam Zuid gezien wordt als de Amsterdamse IC-knoop. Er rijden in dat model geen Intercity’s meer tussen Amersfoort Centraal en Amsterdam Centraal. Hiervoor wordt een soort S-bahn systeem voorzien met Sprinters.

   

  Zoals de PvdA al aangeeft, zijn wij niet betrokken geweest bij dit besluit over OV SAAL en heb ik hierover samen met wethouder van Amersfoort en de bestuurder van de regio Amersfoort een stevige brief naar de staatsecretaris gestuurd. Hierin spreken we ons ongenoegen uit over het proces en het verlies van de IC naar Amsterdam Centraal. Deze brief ontvangt u, samen met een brief over de totale inzet vanuit Midden-Nederland in de TBOV besluitvorming via een Statenbrief van 3 november.

   

  IenW heeft per ommegaande telefonisch naar mij gereageerd. Dit heeft direct geleid tot een aanpassing in de Kamerbrief over PHS (met een opmerkingen over een optimalisatiestudie Amsterdam-Amersfoort) en een ambtelijk overleg afgelopen vrijdag tussen onze partijen en IenW en de spoorsector, waarbij wij een eerste inzicht hebben gekregen in de vervoerstromen en de effecten voor Amersfoort en Midden-Nederland. Naast de bereikbaarheid van Amersfoort, moet dit inderdaad ook niet leiden tot nadelige effecten voor bijvoorbeeld Utrecht Centraal.

  Gezamenlijk wordt aan een QenA gewerkt.

  In aanloop naar de besluitvorming over Toekomstbeeld OV op 4 november en het BO MIRT van 25 november hebben we nog een aantal momenten op ambtelijk en bestuurlijk niveau georganiseerd om onze ambitie om de positie van Amersfoort, maar ook van de rest van Midden-Nederland, zo goed mogelijk te borgen in de besluitvorming. IenW is geneigd om in aanloop naar de verkiezingen weinig besluiten te nemen. Een regionale verkenning MRA-Gooi-Amersfoort-Utrecht is voor het UVVB één van de prioriteiten die naar voren is gebracht. Hiermee gaat IenW niet het besluit in het kader van PHS terug draaien, maar willen we wel een optimalisatie van de beoogde treinbediening afspreken voor de periode 2029-2040, waarin ook de belangen vanuit onze regio (en het achterliggende gebied) worden geborgd. Dat kan overigens wel leiden tot andere nodige investeringen. Gelet op de doorlooptijd van het gereed komen van spoorse infrastructuur moet wat ons betreft deze studie snel starten, zodat e.e.a. gelijktijdig gereed kan zijn met het in dienst gaan van de OV-SAAL-treindienstmodellen. Afgelopen maandag is op directeurenniveau afgesproken hiervoor gezamenlijk een afspraak voor het BO MIRT te formuleren. Daarnaast sluiten we in een samenwerking met de provincie Noord-Holland aan op een 3 maandelijks OV SAAL overleg.

   

  In verband hiermee ook nog even een korte reactie op de folder Almere-Utrecht-Breda die bij de ingekomen stukken zit. Het is mooi om te zien hoe deze ontbrekende schakel in het spoornet toch iedere keer mensen inspireert om met nieuwe ideeën te komen over de invulling hiervan. Gevolg van de jarenlange lobby voor een hoogwaardig OV-systeem op deze verbinding is dat we inmiddels ook veel weten over de haalbaarheid van bepaald oplossingsrichtingen. Dit heeft voor zover ik weet tot nu toe niet tot een positieve MKBA geleid en niet tot voldoende draagvlak. De aanleg van de benodigde infrastructuur vraagt om een aanzienlijke investering, terwijl de economische en vervoerkundige opbrengsten naar verhouding ontoereikend zijn. Ook in de bijdrage van Stichting Freedom of Mobility mis ik een aanzet wat betreft de (financiële) haalbaarheid.

   

  Binnen de samenwerking op de corridor Utrecht-Breda zien we een directe spoorlijn (in welke techniek dan ook) als een vergezicht op de lange termijn. Op middellange termijn zetten we in het TBOV voor de hart-op-hart-verbinding in op een rechtstreekse Intercity tussen Breda en Utrecht via Tilburg en ’s Hertogenbosch.Tegelijk werken wij (met de partners langs de corridor) aan een onderzoek naar een Bus Rapid Transit (BRT) verbinding (snelle busverbinding) tussen Breda-Gorinchem-Utrecht.

   

  Voor het gedeelte tussen Utrecht en Almere zetten we in het TBOV in op een snellere en meer frequente verbinding via het bestaande spoor door Hilversum, in combinatie met een HOV-verbinding via de Stichtsebrug. Wij vinden dat deze verbinding Almere-Utrecht zo verweven is met het OV SAAL-dossier dat deze o.i deel zou moeten uitmaken van de door ons gewenste regionale verkenning.

   

  Ik zal u na de besluitvorming in november informeren over het resultaat tot dan toe en vervolgstappen.

   

   

  vergroten verkleinen
• 2.2

  SB OV concessie 2021 na corona (2020MM148)

  Ter bespreking

  notitie Bijlage normaal

  SP: In de 2e alinea wordt gesproken over een groot financieel probleem, hoe kan dat als de overheid bijspringt? Hoe flexibel kan je na het afschalen en er geen chauffeurs en materieel meer is, weer opschalen? Waarom worden de reizigers zo weinig geconsulteerd bij de dienstregeling 2020? We snappen best dat het een vreemde situatie is maar dat wil niet zeggen dat je de reizigers niet kunt betrekken bij de nieuwe dienstregeling. Er kon ook worden gekozen om de huidige dienstregeling nog een jaar te handhaven. Waarom is dat niet gedaan?  

  Antwoord:

  Er is een groot financieel probleem, ondanks dat het Rijk voorlopig grotendeels bijspringt. Immers het bijspringen gebeurt tot juli 2021. Ook dan zullen de reizigersaantallen naar verwachting nog veel lager liggen dan ze voor corona waren. Ook springt het Rijk niet helemaal bij. Vervoerders moeten tot 7% zelf bijdragen, dit in een Nederlands markt waar de winstmarges maar maximaal enkele procenten per jaar zijn. Voor vervoerders is dit dus maar een beperkte periode draagbaar zonder aanpassingen.

   

  Het is een misverstand dat bij de nu voorziene afschaling van 8% er materiaal of personeel weg gaat. Beide vervoerders hebben aan gegeven dat zij er vanuit gaan dat voor dit vervoerplan 2021 het ontslaan van personeel op dit moment niet aan de orde zal zijn. Niemand kan hierbij uiteraard voorspellen wat duur en impact van de coronacrisis nog in petto hebben. Nu zijn tijdelijk de ziekteverzuimen heel hoog vanwege onder meer het coronatestbeleid waardoor er net voldoende personeel is vooralsnog [NB Qbuzz verwacht als dit zo door gaat binnenkort wellicht te moeten afschalen vanwege te hoge personeelstekorten]. Dus geen chauffeur zit nu gedwongen thuis op de bank; iedereen is nodig. Als corona voorbij is zal dit ook weer anders zijn. Mocht er weer op geschaald kunnen worden omdat de reizigersvraag weer stijgt dan zal dat altijd geleidelijk zijn in beperkte stappen gelet op de mate van afschaling. De vervoerders en wij met hen gaan er vanuit dat dan er voldoende personeel geworven kan worden op de arbeidsmarkt.

   

  Opschalen zal altijd een stapsgewijs proces zijn, waarbij ook weer de flexibele schil kan groeien. Beide vervoerders ontslaan geen vast personeel. Nu zijn tijdelijk de ziekteverzuimen heel hoog vanwege ook het coronatestbeleid. Als corona voorbij zal dit ook anders zijn. Kortom voor opschalen, wanneer dat weer kan als we echt van corona verlost zijn, voorzien wij vooralsnog geen problemen.

   

  PvdD: De Partij voor de Dieren vindt het, met het oog op alle onzekerheden in deze tijd, een goed idee om in 2021 meerdere herijkingpunten te hanteren in het Vervoersplan 2021. Daarnaast vinden wij het ook verstandig om de huidige concessies te verlengen, mede met het oog op de resultaten uit vorige jaren. Succes.   

  GroenLinks: - Wat zijn precies de varianten die zijn onderzocht? Wat betekent een afschaling van bijv. 10%? Het maakt voor de dienstverlening nogal uit of je die 10% weghaalt bij de meest rustige ritten (bijv. zeer vroeg of zeer laat), of bij de meest rustige lijnen, of evenwichtig over alle lijnen. - Wat zijn precies de indicatoren die gebruikt zijn om een variant te beoordelen?  - Wat zijn de uitkomsten van de verkenning naar verlenging van twee - drie jaar? Wat maakt dat het meest kansrijk? - Bij een verlenging van de huidige concessie, wordt er rekening gehouden met het feit dat bij een 2/3-jarige verlenging wellicht meerdere concessies tegelijk aflopen in Nederland, waardoor er onevenredig veel druk komt te staan op de vervoerders in 2025/2026?  

  Antwoord:

  Wat betreft het afschalen zijn verschillende varianten onderzocht. Concreet is door de vervoerders gekeken naar scenario’s met circa 8% (waarvoor gekozen is) en met bijna 15%. Uit de verkenningen bleek dat de impact van meer dan 10% afschalen groot is. Dan raak je echt de netwerkkwaliteit. Onder de 10% blijft de netwerkkwaliteit grotendeels overeind, hoewel er soms natuurlijk vervelende keuzes in zitten. In combinatie met de mogelijke verlenging, en in lijn met de landelijk afgesproken richtlijn, hebben we daarom nu gekozen voor een variant met circa 8%.

   

  De verkenning naar de verlenging is nog gaande, zoals ik u eerder heb toegezegd, volgt besluitvorming hierover begin 2021. Hierbij speelt inderdaad een evenwichtige aanbestedingskalender in het hele land. Anders komen er geen goede biedingen bij aanbestedingen. Hierover wordt landelijk nog gepraat, binnenkort volgen hierover ook besluiten die medebepalend voor Utrecht zullen zijn.

  Uiteraard informeer ik uw Staten over verloop en uitkomsten van dit proces

   

  vergroten verkleinen
• 2.3

  SB beheersplan Wet Lokaal spoor 2021 (2020MM140)

  Ter bespreking

  notitie Bijlage normaal

  SGP: Statenbrief 3.6. over wet lokaal spoor (WLS) willen wij in ieder geval betrekken bij de besprekingen van agendapunt 2.1. Met daarbij vooraf de volgende twee vragen: 1. Hebben externe partijen over dit beheerplan geadviseerd? Zo ja, welke en wat is er met hun advies gedaan? Zo nee, waarom niet 2. Bent u voornemens naar aanleiding van de gebeurtenissen rondom het VRTproject dit beheerplan nog eens tegen het licht te houden? Zo ja, wat gaat u precies doen? Zo nee, waarom niet?

  vergroten verkleinen

  Vergaderstukken bij agendapunt:

  • 2020MM140-01 SB beheerplan Wet lokaal spoor 2021

    (pdf, 142.5 kb)

    notitie
  • 2020MM140-02 Beheerplan Wet lokaal spoor 2021

    (pdf, 2.09 mb)

    notitie
• 2.4

  Raadsbrief gemeente Utrecht 5e bestuurlijke voortangsrapportage NRU (2020MM149)

  Ter bespreking

  notitie Bijlage normaal

  PvdA: In de brief lezen we dat het overleg met het Rijk over extra financiering weer is opgestart. Zijn hier al resultaten over terug te koppelen? En wat zou een alternatief kunnen zijn met het beschikbare budget? Onze fractie is erg bezorgd over een eventueel alternatief met 3 gelijkvloerse kruisingen, dat druist in tegen de uitgangspunten van de NRU, waarbij de leefbaarheid van Overvecht vooropstaat. Komt het extra budget van 9 miljoen voor een extra onderdoorgang, naar aanleiding van de motie ‘mosterd bij de maaltijd’ (december 2017) van D66 en VVD hiermee te vervallen, net als de 19 miljoen die door de gemeente ter beschikking was gesteld?  

  Antwoord:

  De overleggen tussen Rijk, provincie en gemeente zijn op ambtelijk niveau opgestart. Op 13 november vindt een eerstvolgend bestuurlijk overleg plaats.

   

  Ik deel uw zorgen over de leefbaarheid bij een mogelijke oplossing met drie gelijkvloerse kruisingen. Daarbij heb ik bij een variant met drie gelijkvloerse kruisingen ook zorgen over de bereikbaarheid en de oversteekbaarheid voor fietsers en voetgangers. Mijn inzet is daarom nog steeds om een oplossing te vinden met drie ongelijkvloerse kruisingen.

   

  Het extra budget dat uw staten beschikbaar gesteld heeft, is beschikbaar gesteld om ten minste twee verdiepte pleinen mogelijk te maken. Indien blijkt dat een oplossing met twee verdiepte pleinen niet mogelijk is, zal ik bij u terugkomen met een Statenvoorstel over de inzet van de extra middelen. Indien een variant met drie ongelijkvloerse kruisingen niet mogelijk blijkt te zijn, dan kom ik ook bij u terug met een statenvoorstel over de inzet van de totale provinciale bijdrage aan het project.

   

  PvdD: In de raadsbrief wordt gesproken over het vervolgoverleg tussen gemeente, provincie en het Rijk, waarin gesproken zal worden over de belangen van iedere partij bij denkrichtingen binnen spoor 2. Kan het college aangeven welke belangen zij bij de NRU ziet voor de provincie? Wil de provincie in dit overleg, en in algemene zin vanaf nu, in ieder geval de volgende punten als voornaamste provinciale belangen delen: 1) behoud van groen; 2) geen toename van het aantal verkeersbewegingen; en 3) meer fietspaden en 30-km-wegen binnen de Utrechtse ring om autogebruik te verminderen en daarmee de NRU te ontlasten. Zo nee, waarom niet? Graag een reactie.

  Antwoord:

  Voor de provincie is de bereikbaarheid van de regio van groot belang, net als de leefbaarheid van de inwoners en de goede inpassing van de NRU. De NRU ligt immers vlak bij de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dit belang zal ik namens de provincie inbrengen in de zoektocht naar een oplossing.

   

  De belangen die u noemt, behoud van groen, geen toename van het aantal verkeersbewegingen en meer fietspaden en 30 km/u wegen om de NRU te ontlasten passen naar mijn indruk prima bij onze ambities. Wij zetten namelijk in op het zo goed mogelijk inpassen van infrastructuur waarbij het sparen van groen een belangrijk uitgangspunt is. Onze ambities met het fietsplan, als onderdeel van het mobiliteitsbeleid zijn hoog en moeten vooral voor korte afstanden een alternatief bieden voor autoverplaatsingen, wat mogelijk leidt tot een ontlasting van de NRU.

   

  Dus ja, ik zal deze belangen inbrengen om daarmee te komen tot een  goed plan voor de NRU dat gerealiseerd kan worden en bijdraagt aan de provinciale doelen

   

  vergroten verkleinen
• 2.5

  SB N233 Veenendaal Rondweg Oost (2020MM146)

  Ter bespreking

  notitie Bijlage normaal

      

  PvdD:

  De Partij voor de Dieren vindt het tekenend hoe dit college omgaat met de stikstofproblematiek. Het stikstofprobleem lijkt voor het college vooral een ‘probleem’ te zijn, omdat het haar onmogelijk maakt om diverse projecten te kunnen uitvoeren – waaronder deze asfaltverbreding. Het daadwerkelijke probleem is echter dat het college weinig erkenning geeft voor de mate waarin de natuur overspannen is, en dat zij in de eerste plaats kijkt naar listen en trucjes om dit project – en andere projecten – alsnog vergunbaar te maken.  

   

  Kan het college aangeven waarom zij niet zoekt naar een oplossing binnen de draagkracht van de natuur?

   

  Antwoord:

  Er wordt momenteel gezocht naar alle mogelijke oplossingen om de stikstoftoename te compenseren en die passen binnen de huidige wettelijke mogelijkheden. Om die reden worden een planMER en een Passende beoordeling conform artikel 2.7 en 2.8 Wet Natuurbescherming voorbereid. Dit gebeurt in goede afstemming met de gebiedsgerichte aanpak

   

  Is dit college eigenlijk wel content met de plannen voor asfaltverbreding?

   

  Antwoord:

  Het PS-besluit van februari 2019 is het resultaat van een lang en zorgvuldig doorlopen planvormingsproces, waarbij gemeente en omgeving nauw zijn betrokken. Het college heeft in het coalitieakkoord al aangeven dit project nu tot uitvoering te brengen waarbij o.a. de planologische procedure m.b.t. het PIP doorlopen moet worden.

   

  Is het college bereid om af te zien van de plannen op grond van de belangen van de natuur, en zich te beraden op alternatieve oplossingen voor goede bereikbaarheid (inclusief blijvend thuiswerken)? Zo nee, waarom niet?

   

  Antwoord: 

  Nee. Aanvullend op onze vorige beantwoording is van belang dat het project een belangrijke en duurzame bijdrage levert aan een goede bereikbaarheid van de regio, naast alle andere inzet die wij daarvoor plegen. In het proces van 10 jaar voorafgaand aan deze beslissing zijn vele alternatieven bekeken en waar mogelijk uitgevoerd. Ook nu werken wij met de gemeente aan flankerend beleid. Tot slot zetten wij ons maximaal in om de schade aan de natuur te voorkomen en verminderen

  vergroten verkleinen
• 2.6

  SB N233 verbreding Rijnbrug Rhenen (2020MM147)

  Ter bespreking

  notitie Bijlage normaal

  PvdD: Voor wat betreft de verbreding Rijnbrug Rhenen heeft de Partij voor de Dieren dezelfde kritiek als bij onze inbreng over de verbreding van Rondweg Oost Veenendaal. Onze enige vraag is of en waarom het college het verstandig acht om dit zoveelste asfaltproject door te zetten, in plaats van eerst echt door te pakken met oplossingen in de sfeer van thuiswerken en spitsmijden? Is zij daartoe bereid, in plaats van te zoeken naar juridische oplossingen die de natuur alleen maar meer zullen belasten?   

  Antwoord:

  Er wordt momenteel nog naar oplossingen gezocht die zorgdragen voor compensatie van de toename van de stikstofdepositie vanwege het gevolg van de reconstructie, die past binnen de Wet natuurbescherming (Wnb). Daarnaast zetten wij vol in op duurzame bereikbaarheid maar is investeren in sommige gevallen nog steeds nodig.

  vergroten verkleinen
• 3

  Sluiting

  notitie Bijlage normaal
  vergroten verkleinen